Caroline Kortooms neemt afscheid van Attractiepark Toverland

Simon Niet helemaal mee eens. Als investeerder, zeker een kapitaalkrachtige zoals een bank, moet je ook je investeringen beschermen. Zolang de lagertermijn verwachtingen positief zijn, kan je er beter voor zorgen dat een bedrijf overeind blijft, dan 'restjes' te harken.

Absoluut, maar het ligt dan wel aan de mate van de zorgen die je hebt. Als 't echt hopeloos is ga je achter iedere mogelijke cent aan, als je denk dat 't goed komt met wat steun kies je voor wat we hier lezen. Juist daarom ben ik ook gewoon optimistisch dat ze echt wel weten wat ze doen.

Progress Goed punt, zou kunnen! Per saldo is er drie ton afgelost (van 46,8 naar 46,5 miljoen), dus heel hard gaat het in ieder geval nog niet. Voor een afbetaling van 3,6 miljoen aan de gemeente is minimaal een jaar uitstel verleend, dus dat scheelt alweer.

Wat Michael zegt is volgens mij wel de situatie. Je aflossingen zitten normaal gesproken verwerkt in je winst en verlies. Dat was mijn punt eerder ook over opties om eventuele winstbelasting te drukken door je winst te minimaliseren door je schulden maximaal af te lossen. De per saldo aflossing is inderdaad klein, maar er staat dat in 2019 er nog wel een betaling voor aankoop van grond is gedaan (en die is voor 2020 dus uitgesteld). Ik weet niet of die betaling hetzelfde soort bedrag is als wat we voor 2020 horen, maar mocht dat wel zo zijn dan is de winstmarge voor aflossing van schulden behoorlijk sterk. Zolang de waarde van je bedrijf ook stijgt - en de waarde van de grond die je bezit, etc. - kun je wel een tijdje wat schuld rondsjouwen, als je maar aan de renteverwachting van je geldschieter voldoet.

Progress Blijft mijn vraag staan: hoe dacht men nieuwe uitbreidingen te financieren? Pre-corona hadden de meeste parken in de omgeving ambitieuze uitbreidingsplannen. Toverland had nog wel een tijdje op Avalon en Port Laguna kunnen teren, maar op een gegeven moment had er toch iets nieuws moeten komen. Dat is lastig met een lege spaarpot.

Wellicht dat men ergens een deel van de winst laat wegvloeien in aparte “pot” voor toekomstige investeringen. Ik kan mij voorstellen dat een organisatie elk jaar (bijvoorbeeld) een miljoen euro investeringsgeld op de balans zet en laat afvloeien en dat op een later moment dan investeert. Maar dat zal dan wel uit het jaarverslag blijken denk ik. Dus die beperkte winst hoeft niet perse negatief te zijn voor toekomstige investeringen.

Zag er uit als iemand met passie, alleen hoop wel dat het park nu toch iets professioneler gaat gerund worden. Want, Toverland was meer bezig met wat de familie leuk vond, dan het publiek. Want een park met jonge kinderen als doelgroep die een B & M neerzet is toch wel apart.

broodje123 te veel schulden maken is sowieso niet slim. Het is hun hobby, en ik geloof niet dat zij dat in haar eentje beslist heeft. Als ze dan toch schulden maken, hebben ze nu de doelgroep verbreed. Welke achtbaan is dan wel slim? Geld kunnen ze ook in hun eigen zak steken. Het is toch mooi dat parken dit voor ons willen doen, en dat wij er van genieten?

Frode Als je doelgroep jonge kinderen is, en dat marked is het niet heel handig om uit je doelgroep zo extreem te treden. Sowieso is Toverland niet echt een familiepark, want er zijn attacties voor jonge kinderen en voor oudere mensen. Een mega houten achtbaan wanneer je eigenlijk nog een indoor speeltuin bent is ook heel apart.

Frode te veel schulden maken is sowieso niet slim. Het is hun hobby, en ik geloof niet dat zij dat in haar eentje beslist heeft. Als ze dan toch schulden maken, hebben ze nu de doelgroep verbreed. Welke achtbaan is dan wel slim? Geld kunnen ze ook in hun eigen zak steken. Het is toch mooi dat parken dit voor ons willen doen, en dat wij er van genieten?

De hoofdlijnen van dit beleid zijn niet door Caroline Kortooms bepaald volgens mij, dit komt eerder vanuit Jean Gelissen (sr).
Daarnaast schulden maken kan een prima opzet zijn om iets te starten en te gaan opbouwen, sterker nog, in de huidige wereld denk ik de enige manier om iets op te bouwen, kijk naar een Disney in Parijs, maar ook grote tech bedrijven zoals Uber etc.

Daarnaast blijft iedereen zich blind staren op "ja maar die achtbaan" Toverland heeft niet alleen een achtbaan neergezet, ze hebben fors geinvesteerd in een nieuwe ingang met bijbehorend nieuw ingangsgebied, nieuwe winkels, en een nieuw themadeel met een kleine darkride, restaurant en een achtbaan. Dus je had wel een goedkopere Vekoma kunnen neerzetten, maar daarmee hadden ze niet opeens de helft bespaard natuurlijk.

broodje123 Sowieso is Toverland niet echt een familiepark,

Waarom is het geen familiepark?
Toverland heeft als hoofddoelgroep wat ze noemen de Extended family, dus een gezin met kinderen onder de 16 jaar die met opa en oma samen het park willen bezoeken.

Laat ik nu 1 a 2x per jaar in die samenstelling Toverland bezoeken, en laten we nu altijd een perfect dagje uit hebben met zn alle waarbij niemand zich die dag verveelt en we eigenlijk als je het precies bekijkt nog eens tijd te kort hebben.....

Nee, Toverland is een prima familie park.
Is er wat aan te merken op de balans dat er misschien wat meer attracties mogen komen tussen het gat "dikke achtbaan" en "speelhal", mee eens hoor, maar dat maakt het niet dat het geen familie park is.

Pieck De rentelast over deze schuld staat wel op de winst- en verliesrekening. Rente is namelijk kosten. De winst van de onderneming kan vervolgens bijvoorbeeld blijven hangen in de onderneming (ten gunste van het eigen vermogen), kan worden aangewend om de schuldenlast te verlagen (in dat geval daalt het vreemde vermogen op de balans) of kan bijvoorbeeld als rendement aan de onderneming worden ontrokken (bijv. aandeelhouder keert aan zichzelf winst uit).

Ik weet overigens niet of dit in Nederland anders is, maar ik werk(te) voor een nonprofit in de VS en in het jaarverslag en de uiteindelijke winst- en verliesrekening werd daar de jaarlijkse nettobalans wel aangeduid inclusief vooraf gebudgetteerde aflossingen op leningen. Een aflossing kan tenslotte een betalingsverplichting zijn als je dat zo met de verstrekker van de lening afspreekt.

Pieck Winst op papier zegt inderdaad weinig. Stel Toverland maakt 1 miljoen winst maar heeft de laatste investering nog voor 25 miljoen in de boeken staan. Dan zou je er voor kunnen kiezen om de afschrijving op deze investering te verhogen. Je winst op papier ‘verdampt’ (fiscaal aantrekkelijk) maar feitelijk wordt je daar als onderneming niet slechter van. Waar het bij Toverland mogelijk begint te knellen is de behoorlijke rentedragende schuldenlast. Zo hebben ze vanuit Toverland finance mooie rendementen beloofd (en gegarandeerd). Ze hebben onlangs een herfinanciering gedaan om tegen een lagere rentelast de bestaande schulden te herfinancieren. Dat kun je natuurlijk niet blijven doen. Op het moment dat de schuldenlast niet meer in verhouding staat t.o.v. de omzet gaan de ratio’s waarop financieringen zijn gebaseerd vervelend worden. Hoe hoger het risico, hoe hoger de rentelast of minder financiering. Rentelast stijgt, winst neemt af (of wordt negatief), vang je op door in te teren op eigen vermogen, horrorscenario: eigen vermogen wordt negatief en je bent technisch failliet. Zover is daar nog lang niet en gaat met de gezonde moedermaatschappij bij normale omstandigheden ook echt niet gebeuren.

Deze paragraaf ben ik 't ik eigenlijk helemaal mee eens. Er zijn absoluut cijfers te ontdekken waar Toverland in de komende jaren iets mee zal moeten doen, maar het oogt niet als een penibele situatie en vooral je zin over laten verdampen van winst werd ik blij van. Of je nu een ondernemer met een miljoenenbedrijf bent of je eigen persoonlijke financiën doet, je moet bij eventuele leningen altijd afwegen of rap afbetalen wel in je voordeel is op lange termijn. (Ik los bijvoorbeeld al paar jaar mijn laatste beetje studieschuld in Nederland zo langzaam mogelijk af, omdat belastingvrij pensioensparen hier in Amerika op lange termijn zo extreem gunstig is.)

Progress Volgens mij was het in theorie juist de bedoeling van de laatste uitbreidingen om het trucje Troy-Magische Vallei nog eens (versneld) te herhalen. Zowel het thrill als het familiesegment hadden aanvulling nodig om het park dagvullend te maken voor alle doelgroepen. Fenix had als de 'nieuwe Troy' de grote thrill-lokker moeten zijn, en Merlin's Quest/Flaming Feather hadden a la Scorpios/Paarden van Ithaka er in 1 klap een compleet gebied van moeten maken. Port Laguna was dan alvast een opzetje voor de 'nieuwe Magische Vallei' (volledig gethematiseerd familiegericht gebied) dat vanwege budgetbeperkingen waarschijnlijk gepland was om in een 2e fase afgemaakt te worden. (er waren duidelijk plannen/ruimte gelaten voor een permanent themapodium & ten minste 1 attractie achter de lockers)

Op het themepark forum hebben wij voor opening van de gebieden wel eens eerder deze discussie gehad en plaatste jij toen al vraagtekens hoe succesvol dat plan zou zijn. Helaas (want de gunfactor hadden ze zeker) heb je ook buiten de Corona-crisis om gelijk gekregen. Het gehoopte kantelpunt a la Troy waarin in 1 klap weer significant meer mensen hun weg naar Toverland zouden vinden is niet gekomen en het is mét de Corona nog maar de vraag of en hoe de opvolgers van Caroline nu die 2e fase ooit voor elkaar kunnen boksen. De tijd waarin Toverland zich op grote gebieden richt lijkt me voorlopig in ieder geval voorbij, wanneer (en dat duurt voorlopig nog wel even) er weer investeringsruimte komt zou het nu veel verstandiger zijn de bestaande gebieden uit te breiden met individuele familiegerichte projecten/flatrides.

NR92 Interessante analyse, dankjewel!
Ik ben het alleen niet helemaal eens met het vergelijken van de groeipercentages: als de Efteling 19% zou groeien zou dat een miljoen bezoekers extra betekenen! Vanuit een lagere startwaarde is een hoog percentage natuurlijk eenvoudiger te realiseren. Je geeft overigens zelf al aan dat de groei er alweer een beetje uit raakt (van 19% naar 6%). Het miljoen bezoekers dat men hoopte te bereiken is in ieder geval nog niet in zicht (en in 2020 zal dat ook lastig worden, hoewel we dat het park natuurlijk niet kunnen aanrekenen).

Eens met je analyse van de schuld: meer geld lenen gaat niet gemakkelijk zijn. De debt/ebitda ratio is weliswaar verbeterd, maar nog steeds een stuk hoger dan was afgesproken met de bank. Van geld wegzetten voor latere uitbreidingen zie ik in de cijfers niet direct iets terug, dus hoe de pre-Corona groeistrategie van Toverland er uit zag blijft voor mij een raadsel.

Ik lees overigens net dat technisch directeur Paul Oomen ook opstapt. Dus nu zijn naast Caroline Kortooms de technisch directeur, de operationeel directeur en de marketingdirecteur opgestapt. Volgens Looopings wordt voor deze functies geen vervanging gezocht, dus de directie bestaat straks uit Jean Gelissen sr. en Jean Gelissen jr. Die zullen het behoorlijk druk gaan krijgen neem ik aan :-) Maar goed, als invulling niet nodig is snap ik helemaal dat men daarvoor geen nieuwe kosten gaat maken.
Het hier geopperde vermoeden dat een nieuwe directeur ook vaak een nieuwe directie om zich heen vormt zal dus niet bewaarheid worden.

Progress Van geld wegzetten voor latere uitbreidingen zie ik in de cijfers niet direct iets terug, dus hoe de pre-Corona groeistrategie van Toverland er uit zag blijft voor mij een raadsel.

We weten echter dat Toverland optimistisch is over uitbreidingen in de komende jaren, want het park heeft al vele open hectares beschikbaar en besloot toch vorig jaar extra grond aan te trekken èn meldde in het jaarverslag een aankomende betaling van meerderde miljoenen voor nog meer grond op het oog te hebben. Die grond helpt natuurlijk met de balans, zeker als 't eventueel onder de verwachte toekomstige waarde kan worden aangetrokken, maar als het park echt in een lastig parket zat en niet geloofde in uitbreidingen op korte termijn hadden ze vast en zeker die miljoenen uitgetrokken om huidige grond te bebouwen of schulden af te lossen.

Progress Klopt. Maar dat schrijf ik zelf ook al. De Efteling is hier een beetje de vreemde eend vanwege de grote aantallen. Overigens is die 6% nog steeds erg verrassend ten opzichte van andere parken. Zelfs Walibi met de nieuwe achtbaan komt daar niet bij in de buurt.

Jules het park heeft al vele open hectares beschikbaar en besloot toch vorig jaar extra grond aan te trekken

Daar zijn ze bij een ander park vast jaloers op haha. Toverland kan in de (verre) toekomst echt veel profijt hebben van deze strategie waarbij steeds ver vooruit wordt gekeken naar uitbreidingsmogelijkheden.

Tja, ze lijken er zelf inderdaad alle vertrouwen in te hebben, anders koop je inderdaad niet zoveel land bij. Ook de nieuw aangeschafte achtbaantrein was natuurlijk geen kleine investering.
En toch zet ik mijn vraagtekens... een schuld van 46 miljoen die significante uitbreidingen in de komende jaren erg lastig zal maken, tegenvallende cijfers, een in zeer korte tijd compleet uitgedunde directie... zit er een overname aan te komen?

Progress Interresante, maar welk bedrijf is geschikt. Ik denk gelijk aan Merlin, maar het past niet echt in hun plaatje. Parque Reonidos zou echt zonde zijn, Aspro is nog erger, maar ik zou dan hopen een kapitaal krachtige familie, want ik kan mijzelf geen geschikte groep vinden. De indoorhallen en Magische vallei passen wel een beetje bij De Gullivers Group, maar lijkt me sterk dat ze willen gaan opereren in Nederland.

Ik hoop toch echt niet op een overname eigenlijk. Ik denk juist dat het feit dat het een familiebedrijf was ontzettend veel goed heeft gedaan. En nu dragen ze het over aan de volgende generatie die dezelfde visie (hopelijk) heeft. Ik ben bang dat een investeerder/overname dat in de weg zou zitten.