Simon Momenteel zitten we natuurlijk in zwaar weer. Maar ik denk dat de branche wel heeft laten zien de afgelopen twee weken dat ze zeker nog levensvatbaar zijn, en gezien de drukte en uitverkochte dagen, dat mensen smachten naar hun 'product', oftewel een dagje uit.

Denk je niet dat dit een snelle conclusie is? Parken zijn na een verlengde sluiting net weer open wat een extra hoge vraag betekent, terwijl ze nog maar op een fractie van de maximale capaciteit opereren. Daarnaast is de economische crisis die er aankomt ook nog niet volledig toegeslagen dus de vraag is daardoor nog niet extreem verlaagd - al hoeft dat de vraag niet zozeer te verlagen wegens de keuze voor binnenlandse uitjes versus buitenlandse, maar die berekeningen laat ik over aan de experts.

Misschien komt dat bovenste pessimistisch over, maar zo lang de bank gelooft in Toverland als langetermijnproject zie ik ook geen sluiting aankomen hoor. Dat er echter hele zware jaren aan gaan komen lijkt op dit punt echter wel zeer waarschijnlijk.

      Meint Alles is onzeker in deze tijd natuurlijk. Maar ik denk dat het veilig is om aan te nemen dat pretparken de komende tijd een 'schaars' product worden. Je ziet dagelijks de Efteling zijn maximale capaciteit halen, en ook Toverland en Walibi Holland zijn nu met Pinksteren uitverkocht. Dat in combinatie met de oproep in eigen land op vakantie te gaan, zie ik toch nog een 'klein' beetje redding van het seizoen in financieel opzicht in het vooruitzicht.

      Met redding bedoel ik trouwens meer 'overleving' voor de Branche. Er zullen alsnog verliezen worden gemaakt. Al weet ik dat de Efteling momenteel al richting break-even/een kleine winst per dag aan het kruipen is met de huidige bezoekersaantallen. 🙂 Niet genoeg voor de jaarcijfers als geheel, maar wel verliesbeperkend voor de rest van het boekjaar.

      • Meint heeft hierop gereageerd.
      • Meint vindt dit leuk.

          Simon Duidelijk, en nu al maximale capaciteit halen is inderdaad een zeer goed teken eerste teken. Hopen dat het zich doorzet en dat het over een aantal maanden nog steeds zo goed gaat! Want zoals je zegt, het zou mooi zijn als de parken dit allemaal kunnen overleven door in ieder geval het verlies zoveel mogelijk te beperken.

            Dat de coronacrisis de toekomstplannen voor alle parken overhoop heeft gegooid is duidelijk. Een overmachtssituatie die niemand kon voorzien. Hooguit zal het ene park financieel beter toegerust zijn om de klap op te vangen dan het andere.
            Wat ik me vooral afvraag is: hoe zag de groeistrategie van Toverland er pre-corona uit? Alle hier genoemde cijfers zijn van vóór corona. Een winst van 729.000 in 2018 en van 137.000 in 2019 zet weinig zoden aan de dijk om een schuld van 46 miljoen mee af te lossen. Maar voor het plaatsen van nieuwe attracties is het ook niet genoeg, zeker niet als Toverland wil vasthouden aan de standaard die ze sinds de Magische Vallei voor zichzelf gezet hebben (wat alleen maar te prijzen is natuurlijk).
            In de Looopings podcast gaf Jean Gelissen jr. aan dat hij verwacht dat Toverland nog wel een aantal jaar kan teren op Port Laguna en Avalon. Ik denk dat dat klopt. Maar dan nog zou de winstmarge de komende jaren toch flink moeten stijgen t.o.v. 2018 en 2019 om de spaarpot weer te vullen. Of zou men van plan zijn geweest om voor de nieuwe uitbreidingen nog meer te lenen? Of geld bijstorten vanuit de familie? Die hele groeistrategie zie ik niet voor me op basis van deze cijfers.

            (Nogmaals: ik schrijf ‘zou’ omdat alles nu natuurlijk anders is en men de strategie waarschijnlijk zal moeten herzien).

              Progress Uiteindelijk zou een investeerder het park voor een deel over kunnen nemen. Waar gelissen de meerderheid van houd. Ze moeten iets, en samen werken met investeerders lijkt me nu de meest logische weg.

              Ik geloof dat duinrell er nu wel het beste voor staat. zij hebben banden met het koningshuis, die het park echt niet laten vallen. En ze hebben volgens mij altijd goed gespaard, en niet al het geld in het park zitten. Ze zijn van adel hé.

                  Progress Een winst van 729.000 in 2018 en van 137.000 in 2019 zet weinig zoden aan de dijk om een schuld van 46 miljoen mee af te lossen.

                  De aflossing van de schuld zit neem ik aan toch verwerkt in de getallen voor de winst? Die winst is niet bedoeld om de schuld af te lossen toch? Of heb ik gewoon nooit goed opgelet met boekhouden?

                      Frode Ik weet niet precies waar je nu op doelt, buiten dat Duinrell eigenaar is van 10 hectare gekregen bij zijn huwelijk. Verder is de familie compleet eigenaar van het park en heeft, zover ik weet, het koninklijk huis hier bijzonder weinig mee te maken.

                          Hjalmar Hebben ze geen bloedlijn naar het koningshuis? Ik heb wel gehoord dat het park en zwembad exclusieve voor het koningshuis gereserveerd werd. Ik denk dat dat nog steeds gebeurd, maar dat weet ik niet. Verder weet ik er niks van. Ik ben er eigenlijk wel nieuwsgierig na hoe dat zit. In ieder geval heeft koning willem alexander mooie jeugd herinneringen aan dat park, en dat zou kunnen helpen.

                            Hjalmar de vrouw van de eigenaar, de gravin, is de grootmeesteres van Koningin Máxima. Daarvoor was ze hofdame bij Koningin Beatrix. Er ligt wel een Koninklijke connectie, maar dat lijkt me niet gerelateerd aan het pretpark.

                              Ik heb de jaarrekening er even bijgepakt van de KVK. Daarop zie ik op het eerste oog het volgende terug:

                              Personeelskosten stegen met €677.798,-
                              Afschrijvingen stegen met €913.610,-
                              Overige bedrijfslasten met €459.009,-

                              Kortom, de kosten zijn sowieso redelijk flink gestegen als ik alleen al kijk naar de winst- en verliesrekening. Ik zal de komende week nog eens even goed erdoorheen kammen om te kijken hoe het met de schulden zit. Zover ik zien kan is de situatie dat de totale schuld niet heel flink gedaald is maar een keer is omgezet van een langlopende naar een kortlopende schuld (ongeveer €2 miljoen)

                              Michael De aflossing van de schuld zit neem ik aan toch verwerkt in de getallen voor de winst? Die winst is niet bedoeld om de schuld af te lossen toch? Of heb ik gewoon nooit goed opgelet met boekhouden?

                              Goed punt, zou kunnen! Per saldo is er drie ton afgelost (van 46,8 naar 46,5 miljoen), dus heel hard gaat het in ieder geval nog niet. Voor een afbetaling van 3,6 miljoen aan de gemeente is minimaal een jaar uitstel verleend, dus dat scheelt alweer.

                              Blijft mijn vraag staan: hoe dacht men nieuwe uitbreidingen te financieren? Pre-corona hadden de meeste parken in de omgeving ambitieuze uitbreidingsplannen. Toverland had nog wel een tijdje op Avalon en Port Laguna kunnen teren, maar op een gegeven moment had er toch iets nieuws moeten komen. Dat is lastig met een lege spaarpot.

                                  Simon Niet helemaal mee eens. Als investeerder, zeker een kapitaalkrachtige zoals een bank, moet je ook je investeringen beschermen. Zolang de lagertermijn verwachtingen positief zijn, kan je er beter voor zorgen dat een bedrijf overeind blijft, dan 'restjes' te harken.

                                  Absoluut, maar het ligt dan wel aan de mate van de zorgen die je hebt. Als 't echt hopeloos is ga je achter iedere mogelijke cent aan, als je denk dat 't goed komt met wat steun kies je voor wat we hier lezen. Juist daarom ben ik ook gewoon optimistisch dat ze echt wel weten wat ze doen.

                                  Progress Goed punt, zou kunnen! Per saldo is er drie ton afgelost (van 46,8 naar 46,5 miljoen), dus heel hard gaat het in ieder geval nog niet. Voor een afbetaling van 3,6 miljoen aan de gemeente is minimaal een jaar uitstel verleend, dus dat scheelt alweer.

                                  Wat Michael zegt is volgens mij wel de situatie. Je aflossingen zitten normaal gesproken verwerkt in je winst en verlies. Dat was mijn punt eerder ook over opties om eventuele winstbelasting te drukken door je winst te minimaliseren door je schulden maximaal af te lossen. De per saldo aflossing is inderdaad klein, maar er staat dat in 2019 er nog wel een betaling voor aankoop van grond is gedaan (en die is voor 2020 dus uitgesteld). Ik weet niet of die betaling hetzelfde soort bedrag is als wat we voor 2020 horen, maar mocht dat wel zo zijn dan is de winstmarge voor aflossing van schulden behoorlijk sterk. Zolang de waarde van je bedrijf ook stijgt - en de waarde van de grond die je bezit, etc. - kun je wel een tijdje wat schuld rondsjouwen, als je maar aan de renteverwachting van je geldschieter voldoet.

                                        Progress Blijft mijn vraag staan: hoe dacht men nieuwe uitbreidingen te financieren? Pre-corona hadden de meeste parken in de omgeving ambitieuze uitbreidingsplannen. Toverland had nog wel een tijdje op Avalon en Port Laguna kunnen teren, maar op een gegeven moment had er toch iets nieuws moeten komen. Dat is lastig met een lege spaarpot.

                                        Wellicht dat men ergens een deel van de winst laat wegvloeien in aparte “pot” voor toekomstige investeringen. Ik kan mij voorstellen dat een organisatie elk jaar (bijvoorbeeld) een miljoen euro investeringsgeld op de balans zet en laat afvloeien en dat op een later moment dan investeert. Maar dat zal dan wel uit het jaarverslag blijken denk ik. Dus die beperkte winst hoeft niet perse negatief te zijn voor toekomstige investeringen.

                                        • Pieck heeft hierop gereageerd.

                                            Zag er uit als iemand met passie, alleen hoop wel dat het park nu toch iets professioneler gaat gerund worden. Want, Toverland was meer bezig met wat de familie leuk vond, dan het publiek. Want een park met jonge kinderen als doelgroep die een B & M neerzet is toch wel apart.

                                            • Frode heeft hierop gereageerd.

                                              broodje123 te veel schulden maken is sowieso niet slim. Het is hun hobby, en ik geloof niet dat zij dat in haar eentje beslist heeft. Als ze dan toch schulden maken, hebben ze nu de doelgroep verbreed. Welke achtbaan is dan wel slim? Geld kunnen ze ook in hun eigen zak steken. Het is toch mooi dat parken dit voor ons willen doen, en dat wij er van genieten?

                                                  Frode Als je doelgroep jonge kinderen is, en dat marked is het niet heel handig om uit je doelgroep zo extreem te treden. Sowieso is Toverland niet echt een familiepark, want er zijn attacties voor jonge kinderen en voor oudere mensen. Een mega houten achtbaan wanneer je eigenlijk nog een indoor speeltuin bent is ook heel apart.

                                                      Frode te veel schulden maken is sowieso niet slim. Het is hun hobby, en ik geloof niet dat zij dat in haar eentje beslist heeft. Als ze dan toch schulden maken, hebben ze nu de doelgroep verbreed. Welke achtbaan is dan wel slim? Geld kunnen ze ook in hun eigen zak steken. Het is toch mooi dat parken dit voor ons willen doen, en dat wij er van genieten?

                                                      De hoofdlijnen van dit beleid zijn niet door Caroline Kortooms bepaald volgens mij, dit komt eerder vanuit Jean Gelissen (sr).
                                                      Daarnaast schulden maken kan een prima opzet zijn om iets te starten en te gaan opbouwen, sterker nog, in de huidige wereld denk ik de enige manier om iets op te bouwen, kijk naar een Disney in Parijs, maar ook grote tech bedrijven zoals Uber etc.

                                                      Daarnaast blijft iedereen zich blind staren op "ja maar die achtbaan" Toverland heeft niet alleen een achtbaan neergezet, ze hebben fors geinvesteerd in een nieuwe ingang met bijbehorend nieuw ingangsgebied, nieuwe winkels, en een nieuw themadeel met een kleine darkride, restaurant en een achtbaan. Dus je had wel een goedkopere Vekoma kunnen neerzetten, maar daarmee hadden ze niet opeens de helft bespaard natuurlijk.

                                                      broodje123 Sowieso is Toverland niet echt een familiepark,

                                                      Waarom is het geen familiepark?
                                                      Toverland heeft als hoofddoelgroep wat ze noemen de Extended family, dus een gezin met kinderen onder de 16 jaar die met opa en oma samen het park willen bezoeken.

                                                      Laat ik nu 1 a 2x per jaar in die samenstelling Toverland bezoeken, en laten we nu altijd een perfect dagje uit hebben met zn alle waarbij niemand zich die dag verveelt en we eigenlijk als je het precies bekijkt nog eens tijd te kort hebben.....

                                                      Nee, Toverland is een prima familie park.
                                                      Is er wat aan te merken op de balans dat er misschien wat meer attracties mogen komen tussen het gat "dikke achtbaan" en "speelhal", mee eens hoor, maar dat maakt het niet dat het geen familie park is.

                                                          broodje123 Ik ben het deels met je eens. Troy heeft Toverland geholpen om echt een stap te maken en de Magische Vallei was een mooie en evenwichtige uitbreiding. Met de komst van Port Laguna en Avalon is de balans er voor mijn gevoel uit geraakt: er zijn nu attracties voor kleine kinderen, goede achtbanen, maar vrijwel niets voor de volwassen bezoeker die niet graag in achtbanen gaat. Ook zijn er maar weinig attracties die je met de hele familie samen kan doen. Ik denk dat de prioriteiten in 2018 verkeerd zijn gelegd en dat men beter een familie-attractie i.p.v. nóg een coaster had kunnen bouwen. Het parkt trekt nu al twee jaar op rij minder bezoekers dan begroot en ik begin steeds meer het gevoel te krijgen dat het aanbod daarin een factor is.

                                                          • Demin heeft hierop gereageerd.
                                                          • Demin vindt dit leuk.

                                                              Michael De aflossing van de schuld zit neem ik aan toch verwerkt in de getallen voor de winst? Die winst is niet bedoeld om de schuld af te lossen toch? Of heb ik gewoon nooit goed opgelet met boekhouden?

                                                              Je had toch wat beter op moeten letten 😋. De aflossing van een schuld zit niet verwerkt in de winst daarom is schuld ook geen onderdeel van de winst- en verliesrekening zoals Jules aangaf. Op de winst- en verliesrekening staan je omzet en kosten. Schuld op zichzelf is geen omzet maar ook geen kostenpost. Schuld is dan ook een post op de balans (vreemd vermogen). De rentelast over deze schuld staat wel op de winst- en verliesrekening. Rente is namelijk kosten. De winst van de onderneming kan vervolgens bijvoorbeeld blijven hangen in de onderneming (ten gunste van het eigen vermogen), kan worden aangewend om de schuldenlast te verlagen (in dat geval daalt het vreemde vermogen op de balans) of kan bijvoorbeeld als rendement aan de onderneming worden ontrokken (bijv. aandeelhouder keert aan zichzelf winst uit).

                                                                  Michael Wellicht dat men ergens een deel van de winst laat wegvloeien in aparte “pot” voor toekomstige investeringen. Ik kan mij voorstellen dat een organisatie elk jaar (bijvoorbeeld) een miljoen euro investeringsgeld op de balans zet en laat afvloeien en dat op een later moment dan investeert. Maar dat zal dan wel uit het jaarverslag blijken denk ik. Dus die beperkte winst hoeft niet perse negatief te zijn voor toekomstige investeringen.

                                                                  De reservering op de balans staat los van de winst die is gemaakt. Je maakt eerst winst (winst- en verliesrekening) en daarna bepaal je wat je met die winst gaat doen. Reserveren is daar inderdaad een optie voor. Maar dat doe je dus pas nadat je winst hebt gemaakt.

                                                                  Ik verwacht niet dat Toverland daarvoor veel geld reserveert. Geld lenen kost geld, maar in deze tijd (negatieve rente, rente lager dan kost/inflatie) kost geld sparen ook geld. Ik kan de keuze voorstellen om opbrengsten in deze tijd sneller terug te laten vloeien in de onderneming (versnelde afschrijvingen, korte termijn investeringen) of de schuldenlast te verlagen. Grote investeringen worden nu vaak opgehaald bij (private) investeerders (o.a. Toverland finance).

                                                                  Winst op papier zegt inderdaad weinig. Stel Toverland maakt 1 miljoen winst maar heeft de laatste investering nog voor 25 miljoen in de boeken staan. Dan zou je er voor kunnen kiezen om de afschrijving op deze investering te verhogen. Je winst op papier ‘verdampt’ (fiscaal aantrekkelijk) maar feitelijk wordt je daar als onderneming niet slechter van. Waar het bij Toverland mogelijk begint te knellen is de behoorlijke rentedragende schuldenlast. Zo hebben ze vanuit Toverland finance mooie rendementen beloofd (en gegarandeerd). Ze hebben onlangs een herfinanciering gedaan om tegen een lagere rentelast de bestaande schulden te herfinancieren. Dat kun je natuurlijk niet blijven doen. Op het moment dat de schuldenlast niet meer in verhouding staat t.o.v. de omzet gaan de ratio’s waarop financieringen zijn gebaseerd vervelend worden. Hoe hoger het risico, hoe hoger de rentelast of minder financiering. Rentelast stijgt, winst neemt af (of wordt negatief), vang je op door in te teren op eigen vermogen, horrorscenario: eigen vermogen wordt negatief en je bent technisch failliet. Zover is daar nog lang niet en gaat met de gezonde moedermaatschappij bij normale omstandigheden ook echt niet gebeuren.