Brændesgårdshaven. Ik durf te wedden dat 90% van de lezers van dit TR er nog nooit van gehoord heeft. En trouwens, ik denk ook dat een heel groot deel van jullie ook nog nooit gehoord heeft van Bornholm, het Deense eiland waar dit kleine pretparkje te vinden is. Juist daarom leek het me leuk om een TR over mijn bezoek aan het parkje te schrijven, en dan laat ik jullie ook meteen de mooiste plekjes van de rest van het eiland zien. Want Bornholm is echt een heel fijn vakantie-eiland, dus ik vind dat meer mensen deze plek moeten kennen 😃
De inrit van Brændesgårdshaven tussen de glooiende weilanden van Bornholm, met de zee op de achtergrond - die is nooit ver weg op dit eiland
Hoe ik op Bornholm belandde? Laat ik die vraag eerst maar eens beantwoorden. Dat antwoord begint met de Finland-trip die @Erik afgelopen juni organiseerde. Daar wilde ik graag aan deelnemen, maar mijn lichte vliegschaamte vond dat ik dan wel een route naar Finland moest zoeken zonder te vliegen (op de terugweg heb ik wel een vlucht gepakt trouwens). De meest voor-de-hand-liggende route loopt per trein via Kopenhagen naar Stockholm, vanaf waar veerboten naar Helsinki vertrekken. Maar omdat ik die route naar Stockholm al kende heb ik gezocht naar een andere route om in Zweden te komen, en zo kwam Bornholm in beeld. Dit eiland hoort bij Denemarken, maar ligt eigenlijk dichterbij Zweden, Duitsland en zelfs Polen (zie kaart hieronder). Bornholm heeft veerboten naar Noord-Duitsland (Rügen om precies te zijn) en naar Zweden, waardoor je via dit eiland in Zweden kan komen zonder het Deense vasteland te doorkruisen. Zodoende ben ik vanuit Nederland met de trein naar Duitsland gegaan, daar op de veerboot naar Bornholm gestapt, vier dagen op het eiland gebleven, en vanaf daar weer met de boot doorgevaren richting Zweden om de trein naar Stockholm te pakken.
Daar ligt Bornholm dus. Qua formaat is het ongeveer 4 keer zo groot als Texel
Op Bornholm had ik vier volle dagen te besteden, en ik had voor die periode een fiets gehuurd om het eiland te verkennen. Op een van de fietstochten ben ik dus langs Brændesgårdshaven gefietst, het enige pretparkje van het eiland. Vroeger stond het parkje ook wel bekend als Joboland, misschien dat sommigen die naam nog herkennen van rcdb. Sinds een jaar of tien heeft het park weer de oude naam Brændesgårdshaven aangenomen, een verwijzing naar de boerderij met naam Brændesgård (Gård is Deens voor boerderij) waaromheen het park ontstaan is. Haven is Deens voor tuin, dus bezoekers van het parkje worden letterlijk verwelkomd in de tuin van de Brændesgård. Dat klinkt lekker ouderwets charmant en kneuterig, en dat is ook precies wat het parkje is.
Parkentree annex souvenirwinkel. Zo'n ingang waar je even moet wachten totdat de kassière komt aanlopen vanaf het parkeerterrein
De eerste indruk van het parkje is niet verkeerd
Ik had al een flinke dag fietsen erop zitten toen ik rond 15:00 in het parkje aankwam, wat tot 17:00 open zou zijn. Nu had ik op zijn zachtst gezegd niet het idee dat dit park voor mij dagvullend zou zijn, dus dat was geen probleem. De enige attractie die ik écht wilde doen was de lokale achtbaan Mariehønen, en daar ben ik dan ook meteen naartoe gelopen. Hier stond een klein rijtje, maar na ongeveer een kwartier heb ik een ritje kunnen maken. Tegen het einde van de middag ben ik nog weer teruggelopen naar de achtbaan voor een paar ritjes om foto's te maken zonder andere gezinnetjes in de weg te staan, want deze achtbaan is wel echt een pareltje!
De Mariehønen is een ouwetje uit 1975, door het park zelf gebouwd, en het is een heuse duw-het-zelf-achtbaan! Er staat één wagentje op de baan waar 1 persoon in kan zitten (of eventueel een volwassene met kind). De baan begint met een flauwe helling met een catwalk ernaast, waar je zelf het wagentje omhoog moet duwen. Bovenaan maakt de rails een 180-graden-bocht, nog steeds met catwalk, zodat je het wagentje vlak voor de drop kan klaarzetten. Als iedereen dan klaarzit duw je af aan de leuning naast de baan, en zoef je een meter of 4 naar beneden. Na twee heuveltjes volgt een ruime bocht terug naar het begin van de duwheuvel, waar het wagentje vanzelf stilvalt op de anti-rollback. Heerlijk eenvoudige techniek die 50 jaar na dato nog steeds ontzettend vermakelijk is. Wel een waarschuwing voor credithunters: er geldt een maximumgewicht van 80 kilo, dus zorg dat je genoeg sport voordat je naar Bornholm afreist 😉
Dat is hem dan! Het wagentje staat klaar om omhoog geduwd te worden
Sinds een jaar of 10 heet de baan Mariehønen, Deens voor lieveheersbeestje. Sindsdien staan die stippen op het karretje dat daarvoor, als ik rcdb mag geloven, gewoon egaal rood was
Mijn Deens is niet geweldig, maar "maks 80 kg" snap ik nog wel. Gelukkig zit ik daar nog onder
Eenmaal boven zet je het karretje stil om in te stappen, en daarna kan je afduwen
Zoef door de bocht
De Mariehønen was voor mij eigenlijk de enige reden om Brændesgårdshaven te bezoeken, maar toen ik er eenmaal was heb ik wel een rondje gelopen om de rest van het park te zien. Het centrale deel van het park, waar ook de Mariehønen staat, ziet er best sfeervol uit. Een mooie vijver met kano's en roeiboten, een grote picknickweide, een verzameling schommels en andere speeltoestellen, en een charmant gebouw met wat horeca. Dikke prima voor zo'n uit de kluiten gewassen speeltuin, wat dit park natuurlijk eigenlijk is. Er is zelfs een klein waterpark wat er best prima uitzag, maar dat ging wat eerder dicht dan de rest van het park dus het stond al droog toen ik daarlangs liep.
De centrale vijver met daarachter nog een paar waterglijbanen. Ziet er prima uit
Typisch Bornholms gebouwtje voor de horeca. Sfeervol hoor
Picknickweide, schommels, en nog een Luna Loopje om het beeld compleet te maken. Prima voor zo'n parkje
Nog een ouderwetse carrousel erbij. Ook deze is duw-het-zelf
Dit zal vast leuk zijn als er water in staat
Vanaf dit centrale deel liep ik langs een vrij groot klimkasteel naar een hoger gelegen stukje park (het klimkasteel stond op de helling tussen beide parkdelen, best tof gedaan). Hier ging het sfeer-gehalte wel rap achteruit. Speeltoestellen zien er wat goedkoper uit en lijken meer willekeurig te zijn neergezet, om niet te spreken van de leeftijd van sommige simpele 'speeltoestellen' zoals de kruiptunnel van autobanden.
Klimkasteel op de helling. Tof, totdat je beseft dar er daarboven nog een parkdeel ligt: dat zijn flink wat treden omhoog!
Boven vinden we een zooitje springkussens en deze nautic jet. Allemaal helaas minder sfeervol dan het centrale deel van het park
Minigolfbaan ziet er niet bijzonder inspirerend uit, hoewel ik ook zat slechtere banen gezien heb
Leuk spel boter-kaas-en-eieren
Theming van topniveau! Zelfs voor een parkje als dit vond ik deze nogal treurig
Tja
Net als in soortgelijke parkjes in Duitsland kan ook in Brændesgårdshaven de dierentuin niet ontbreken. Ook hier lag het niveau niet bijster hoog, met onder andere een paar apen en vogels in doodsimpele kooien. En natuurlijk was er een kinderboerderij waar de geiten en ezels geaaid mochten worden.
Aapjes kijken!
Hoi
Even kijken, dat is papa-gaai...
...en hier is e-moe...
...en als dit de kinder-boerderij is, hebben we het hele gezin compleet
Het gras is altijd groener aan de andere kant van het hek
Stokstaartjes! Altijd leuk!
Dat was dan mijn bezoekje aan Brændesgårdshaven. Ik heb me ongeveer anderhalf uur vermaakt met rustig rondlopen en nog een paar rondjes maken op de Mariehønen. Eigenlijk stelt die als achtbaan niks voor, maar door zijn geweldige eenvoud vond ik dat echt een heel charmant dingetje. Conclusie over het parkje is dat het best prima is voor zo'n klein parkje, ondanks dat een aantal delen wel echt verouderd zijn. Met kinderen kan je hier ongetwijfeld een geweldige tijd hebben, er is meer dan genoeg voor de kleintjes om te spelen en te ontdekken.
Nog een laatste blik over de vijver, en dan vertrekken we weer uit Brændesgårdshaven
Tijdens mijn vier dagen op Bornholm heb ik nog meer mooie plekjes mogen ontdekken. Het typische van het eiland is dat het eigenlijk weinig echte highlights kent, maar dat het toch een supertoffe plek is om vakantie te houden. Bornholm is ruim en glooiend, en vanaf bijna elke plek kan je de zee zien. Toch is het groot genoeg voor een stuk of vijf charmante havenstadjes, twee mooie natuurgebieden, een heerlijk zandstrand, een paar kliffen, enkele ruïnes en nog tal van kleine bijzonderheden waarmee je makkelijk een vakantieweek kan doorkomen. Overigens hebben de meeste stadjes, hoe klein ook, keuze uit een paar prima restaurantjes, dus ook wat eten betreft kan je op dit eiland prima terecht (dat zou in Finland wel anders blijken te zijn...). Het tofste aan Bornholm is de relaxtheid: het is er nergens druk, er zijn überhaupt niet heel veel toeristen (wel wat Denen en Duitsers, maar bijvoorbeeld vrijwel geen grote groepen). Ik vond het een heerlijke plek om er een paar dagen tussenuit te zijn, dus ik zou het zeker aanraden als vakantiebestemming! En omdat foto's meer zeggen dan duizend woorden, hieronder een paar mooie plaatjes van Bornholm.
Ruïne van het Hammershus, echt een enorm ding met een prachtige locatie. En je mocht gewoon vrij rondlopen tussen de vervallen muren, echt tof
Prachtig heuvelachtig bos bij Paradisbakkerne
Op Bornholm is de zee nooit ver weg
Het strand van Dueodde met heel, heel erg fijn wit zand
Ik heb alle dagen dat ik op Bornholm verbleef geslapen in Rønne, de hoofdstad van eiland. Dat was handig aangezien daar ook alle veerboten aankomen, en ik natuurlijk een koffer moest meezeulen. Nu kon ik gewoon van de veerboot naar mijn hotel lopen en mijn koffer in de kamer dumpen: ideaal. Vanuit Rønne heb ik elke dag ongeveer 40-60 km gefietst, en zo had ik uiteindelijk eigenlijk het hele eiland gezien. Het fietsen is me erg goed bevallen: Bornholm is erg fietsvriendelijk en met de fiets kan je makkelijk even stoppen om interessante plekken beter te bekijken.
Zo ziet het eiland er grotendeels uit: weidse glooiende weilanden. Lekker fietsen als je een beetje op-en-af niet erg vind
Maar ook vanaf de weilanden is de zee altijd dichtbij
Het dorpje Vang. Weinig te beleven, maar het ligt er wel mooi bij
Havenstadje Gudjhem was wat mij betreft wel echt het leukste plaatsje van het eiland
Een visje eten met zeezicht, op het dak van een oude visrokerij. Heerlijk. Hiernaast lag nog zo'n rokerij die nu was omgebouwd tot glasblazerij (Bornholms glaswerk schijnt beroemd te zijn)
Voor mensen die houden van een kort geschiedenislesje (zoals ik) en nieuwsgierig zijn waarom Bornholm überhaupt bij Denemarken hoort, dat is best een geinig verhaal. In de middeleeuwen was Denemarken veel groter dan tegenwoordig: toen hoorde ook heel Noorwegen, Zweden, Finland én een deel van Noord-Duitsland bij Denemarken. Ongeveer vanaf het 1300 heeft Denemarken echter zo'n beetje elke oorlog verloren, wat betekende dat het land steeds kleiner werd. Zweden verklaarde zich onafhankelijk en werd een sterker land dan Denemarken. In 1658 veroverde de Zweedse koning het zuidelijke deel van Zweden, wat tot dan toe nog steeds Deens was. Hiermee werd ook Bornholm onderdeel van Zweden, want Zweden is het dichtstbijzijnde vasteland vanaf het eiland. Daar waren de Bornholmers het echter niet mee eens, dus die kwamen in opstand, en dat hielden ze zó koppig vol dat Zweden uiteindelijk besloot om Bornholm maar aan de Denen terug te geven. Kortom: het feit dat Bornholm nog steeds Deens is komt niet door het Deense leger, maar door de stugge Bornholmers.
Nog meer geschiedenis: Karakteristiek voor Bornholm zijn dit soort ronde kerken, zoals deze in het dorpje Nylars
Binnenkant van de ronde kerk van Østerlars, die dateert van ongeveer 1150. Ik vind dit soort oude kerkjes echt geweldig
Ekkodalen (het 'echodal') in het grote Almandingen-natuurgebied middenop het eiland
Ook vanaf het middenpunt van Bornholm kan je in de verte de zee zien 😉
De kliffen van Helligdom, mijn persoonlijke favoriet op het eiland. Prachtig plaatje dit toch?
Tot slot het vertrek met de veerboot vanuit Rønne, met zicht op het stadje
