Een pretpark is geen liefdadigheidsinstelling. Wanneer je erheen gaat, weet je dat het een aardige duit zal kosten. Je betaalt een toegangskaartje, eventuele attractietickets, lunchen is vaak behoorlijk prijzig en dan hebben we het nog niet over souvenirs of betalende voorkruippasjes. Kortom: pretparken zijn niet bepaald de voordeligste daguitstapjes. Maar wat als ik je vertelde dat er een pretpark bestaat waar je gratis binnen geraakt en kostenloos een tiental attracties kan bezoeken? Een ritje op de panoramatoren: gratis. Een rondje op de draaimolen: gratis. Het is zelfs mogelijk om een achtbaancredit te scoren zonder daarvoor één eurocent te moeten uitgeven. Klinkt allemaal nogal surrealistisch in de huidige maatschappij, maar het kàn. En de plaats waar je heen moet om dit gratis feestje te beleven, is Linnanmäki.
Noord-Europa heeft een rijke traditie als het over stadspretparken gaat. In Kopenhagen vind je het beroemde Tivoli, in Göteborg ligt het vaak geprezen Liseberg en in Stockholm moet je zijn voor ultracompact vermaak van de bovenste plank. Ook in Finland bestaat het fenomeen: Tampere is de thuishaven van Särkänniemi, terwijl Helsinki Linnanmäki te bieden heeft. Helsinki ligt trouwens op nauwelijks drieënhalf uur treinreizen van Sint-Petersburg, dus het leek ideaal om ons Russische uitje af te sluiten in de Finse hoofdstad. ’t Feit dat Linnanmäki anderhalve maand geleden een indrukwekkende nieuwe rollercoaster geopend heeft, maakt het zo mogelijk nog interessanter.
In de inleiding had ik het over gratis attracties. Is de baas van Linnanmäki dan een wilde weldoener? Iemand die Finse gezinnetjes gratis pretparkdagen wil aanbieden? Neen, dat is hij niet. Je kan het park weliswaar kostenloos betreden (dat is naar Scandinavische normen niet eens zo uitzonderlijk) en er zijn negen kleinschalige familieattracties gratis toegankelijk, maar voor al de rest moet er uiteraard wel betaald worden. Ik wandel ’s ochtends dus rechtstreeks naar de kassa, waar vrolijk glimlachende Finse dames me opwachten. De kostprijs voor een Ranneke – een armband waarmee ik de hele dag onbeperkt attracties kan doen – is hier 42 euro. Dat is naar Europese standaarden normaal en bovendien is het sowieso de voordeligste optie als je meerdere attracties wil bezoeken. Men verkoopt ook losse ride-tickets, maar die zijn met 9 euro dan weer behoorlijk stevig geprijsd. Laat ons maar gewoon voor de full-option gaan.
Zo’n full-option start bij voorkeur met het meest knallende vermaak dat Linnanmäki te bieden heeft. Dat is Taiga, de Intamin Blitz Coaster die op 18 juni van dit jaar in première ging. De baan vervangt Vokaputous, de waterachtbaan die tot 2017 in deze hoek van het park stond. Ik heb Vonkaputous nooit gedaan – tijdens m’n vorige bezoek aan Linnanmäki was het te fris voor een dergelijke waterattractie – maar vond de baan er nogal triest uit zien. Bovendien stond ie helemaal verloren in een doodlopende uithoek van het park, maar dat werd bij Taiga opgelost. De ingang van deze nieuwigheid ligt immers centraler en ’s morgens vinden al heel wat bezoekers hun weg erheen. Toch hoef ik vanochtend slechts een 25-tal minuten aan te schuiven vooraleer ik de beugel in m’n schoot duw. Dat valt mee.
Taiga is ruim 1,1 kilometer lang, haalt een snelheid van bijna 110 kilometer per uur en hij bevat vier inversies. Mooi cijfermateriaal en m’n verwachtingen zijn dus groot. Zo groot zelfs dat ik op voorhand alvast een onride-video bekeken had. Ik probeer zoiets meestal te vermijden voor het verrassingseffect, maar ‘k had stiekem niet verwacht dat ik hier zo vlug in levenden lijve zou staan. Van de video herinner ik me vooral het eerste gedeelte van de baan, dat tamelijk saai leek. Toch kan beeldmateriaal bedriegen, want eigenlijk zit er al vanaf het begin behoorlijk wat power in Taiga. De eerste inversie levert volmaakte hangtime en het aansluitende bochtenwerk is krachtig. Vervolgens wordt de trein een tweede maal gelanceerd, waarna de ervaring nog pittiger wordt. M’n favoriete elementen zijn de geniale stall (een moment waarop ik volledige gewichtloosheid ervaar), een krachtig airtime-heuveltje (daar kan die micro bunny van Untamed nog een puntje aan zuigen) en de afsluitende inversie: een heel verrassende in-line twist. Heel nerdy coastertaal, dat besef ik best, maar Taiga haalt de achtbaannerd in mij opnieuw naar boven. Dit is immers coasterplezier op hoog niveau. Taiga voelt aan als de – helaas themaloze – loopingversie van Phantasialand z’n bejubelde Taron en dat is een reusachtig compliment. Achterin de trein voel je trouwens een merkbare trilling, maar m’n ritje op de derde rij benadert de perfectie. Finnen zijn volgens een onderzoek van de Verenigde Naties de gelukkigste mensen ter wereld. En dankzij een achtbaan als Taiga begin ik te begrijpen hoe dat komt.
Ik doe Taiga uiteindelijk vier keer en dat kost me best veel tijd. Want hoe goed de baan ook is, de operations staan helaas nog niet op punt. Tijdens mijn bezoek wordt er hooguit één trein per vier minuten weggestuurd en dat resulteert overdag in wachttijden van 50 à 60 minuten. Het lage tempo lijkt grotendeels te wijten aan betalende voorkruipers. Het is bij Taiga mogelijk om bij te betalen voor een snelle boarding en dat systeem neemt veel capaciteit weg. Die gasten mogen het station namelijk via de andere kant betreden en krijgen vervolgens vrije plaatskeuze. Pas wanneer zij allemaal zitten, worden de poortjes geopend voor de overige passagiers. Deze werkwijze doet natuurlijk geen afbreuk aan de rit, maar ’t vormt wel een domper op de totaalervaring. Europa-Park of Phantasialand zouden een rij van deze lengte immers op hooguit een kwartier wegwerken. Ook Linnanmäki moet beter kunnen presteren, als je ’t mij vraagt.
Taiga is de allerbeste achtbaan van Linnanmäki, laat dat duidelijk zijn. Toch heeft dit Finse stadspark nog meer te bieden: er staan heel wat familieattracties, een mooi aantal flat rides en in totaal zijn er acht rollercoasters. Helaas zijn die niet allemaal even boeiend. De overbuurman van Taiga sla ik zelfs zonder verpinken over. Ik heb het over Kirnu, een ZacSpin van Intamin. Het ding ziet er uit als een veredelde kermisattractie en dat is het eigenlijk ook. Ik deed ‘m in 2015 en vond de ritervaring zo nietszeggend dat ik er vandaag liever geen tijd aan wil spenderen. De langere versie van Gröna Lund is nog enigszins de moeite, maar deze Kirnu stelt niks voor. Thank you, next.
Ver moet ik niet zoeken naar die volgende achtbaan. Net zoals vele andere Scandinavische pretparken, is Linnanmäki immers erg compact. Op enkele stappen van Kirnu vind ik Linnunrata eXtra, een indoor coaster. De baan bevindt zich in een cirkelvorming bakstenen gebouw, middenin het park. Dat gebouw is behoorlijk groots, maar verwacht daarbinnen vooral geen grootse coaster. Met z’n tracklengte van 300 meter en een hoogte van zeven meter is ’t namelijk niks meer dan een simpel familiebaantje. Toch is het retro-ruimtethema van de wachtrij best geslaagd en je kan de ritervaring intenser maken door middel van een VR-bril. Ik ben niet zo’n liefhebber van virtual reality in de pretparkwereld, maar in dit geval is het oké. Alleen jammer dat men de brillen niet reinigt tussen de verschillende ritten… dat lijkt me in de meeste parken ondenkbaar?
Het is een stralende Finse zomerdag. De hemel is blauw en de temperatuur klimt naar zowat tweeëntwintig graden. Dat vormt een groot contrast met m’n vorige bezoek, toen het fris en regenachtig was. Er stond bovendien zo veel wind dat de 46 meter hoge Ukko ’s namiddags gesloten werd. Deze SkyLoop van Maurer Rides ontbrak dus nog op m’n teller, maar daar breng ik vandaag verandering in. De wachttijd beperkt zich rond het middaguur tot hooguit tien minuten en daar ben ik blij om. Ik zou er immers geen langere wachttijd aan willen spenderen. Want hoewel deze Ukko minder hard rammelt dan de versie die ik in het Australische Dreamworld deed, blijft het een matige ervaring. Eigenlijk is dit een soort reuzenschommel waar toevallig een (onaangename) verticale lifthill en twee inversies in zitten. Niet de moeite waard, zoveel is zeker.
Op Taiga na, viel er voorlopig weinig positiefs te melden over de attracties in dit pretpark. Maar daar komt dankzij Vuoristorata gelukkig verandering in. Die naam klinkt exotisch, maar eigenlijk is het gewoon de Finse vertaling van het woord achtbaan. Die achtbaan staat er sinds 1951 en het is daarmee met voorsprong de oudste coaster van Linnanmäki. En geloof het of niet: ondanks die respectabele leeftijd haalt Vuoristorata duidelijk de hoogste capaciteit van alle achtbanen hier. Drie treinen met 24 zitplaatsen rijden af en aan, waardoor de wachttijd beperkt blijft tot een vijftal minuten.
Niet alleen die capaciteit springt in het oog, maar ook de zogenaamde brakeman valt op. Vuoristorata is een van de weinige coasters op deze planeet waarbij de remmen niet op de rails, maar in de trein zitten. Daarom rijdt er in elke trein een personeelslid mee, die manueel de remmen bedient. Het zorgt ervoor dat geen enkel ritje helemaal hetzelfde is en dat pakt vandaag positief uit. Na een bedeesde rit in 2015, ervaar ik vandaag immers grandioze airtime op de achterste rij. Die gewichtloosheid is nog spannender wanneer je bedenkt dat het voertuig eigenlijk zomaar van de baan zou kunnen vliegen. Ik vertrouw er echter op dat die rem-meneertjes hun vak goed genoeg kennen om zulke dingen te vermijden. Niet ’s werelds meest spectaculaire achtbaan, maar wel eentje om in je hart te sluiten. Zulk historisch erfgoed moet je koesteren zo lang het kan.
De skyline van Linnanmäki wordt trouwens niet alleen getekend door rollercoasters, maar ook door flat rides en torens. De opvallendste exemplaren zijn een panoramatoren (die dus helemaal gratis te bezoeken is), een 75 meter hoge vrijevaltoren, een klassieke Enterprise en reuzenrad Rinkeli, dat een indrukwekkend uitzicht op Taiga biedt.
’t Is knap om te zien hoe men de beschikbare ruimte van dit park slim benut. Tivoli Gröna Lund en Phantasialand staan bekend als de meest compacte pretparken van Europa, maar Linnanmäki moet daar nauwelijks voor onderdoen. Vele attracties werden boven en onder elkaar gebouwd, dus je moet nooit ver stappen naar de volgende ride. Een mooi voorbeeld is de rapid river, die haast volledig onder een achtbaan verstopt werd. Ik zie een aantal bezoekers doorweekt uitstappen, dus ik pas vandaag voor een ritje. De daarboven gelegen spinning coaster Salama wil ik echter niet overslaan, want ik herinner me dat ik deze in 2015 geweldig vond. Ik trotseer dus de wachttijd van twintig minuten (de langste van de dag, Taiga buiten beschouwing gelaten) en neem plaats in een knalroze voertuig. Vervolgens blijkt dat m’n geheugen me niet in de steek gelaten heeft, want oh wat is dit een fijne achtbaan. Salama is niet hoog of pijlsnel, maar hij rijdt wel waanzinnig soepel en de draaibewegingen verlopen vlot. Eigenlijk voelt dit aan als de kleinere versie van Tarántula, wat qua rit misschien wel Europa’s beste spinning coaster is. Supertof apparaat.
Met Vuoristorata en Salama heb ik de leukste familieachtbanen gehad. De twee overblijvende exemplaren zijn namelijk een heel pak minder boeiend. Pikajuna is een slome, verdomd simpele powered coaster en de nabijgelegen Tulireki presteert nog slechter. Deze baan is qua kleurcombinatie goed vergelijkbaar met Taiga, die er vlak naast (en zelfs erboven) staat. Daardoor is het enigszins lastig om te zien welke blauwe rails bij welke baan horen. Tijdens de rit is ’t echter doodeenvoudig om het verschil te voelen. Zit je in een snelle, soepele achtbaan? Dan zit je in Taiga. Zit je daarentegen in een rammelend, vreselijk onaangenaam ding? Dan stapte je wellicht in Tulireki. Geen idee wat er exact misgegaan is toen deze rollercoaster op de tekentafel van Mack verscheen, maar de ontwerper in kwestie verdient z’n ontslagbrief.
Ik maak nog twee ritjes op Taiga en laat Linnanmäki vervolgens achter mij. Toegegeven: dat doet een beetje pijn, want dit park heeft me vandaag erg aangenaam verrast. Vorige keer vond ik Linnanmäki nochtans matig. Ik herinnerde me dit als de plek waar een waterachtbaan in een doodse uithoek gepropt was. En als de plek waar coaster-credits afgepakt werden door de felle wind. Als de plek waar de brakeman net iets te hard z’n best deed om zijn passagiers letterlijk op het juiste spoor te houden.
Het matige weer van vorige keer had ongetwijfeld invloed op die matige beoordeling. Onder een stralende zomerzon scoorde Linnanmäki vandaag echter opvallend beter. Want geloof me: dit is een prima pretpark. Er is een ruim attractieaanbod voor elke leeftijdscategorie, de horeca doet het goed en ik kan de compacte parkopbouw wel smaken. Bovendien wil ik een extra complimentje geven aan de – veelal hoogblonde – personeelsleden, die hier uitzonderlijk lief en hulpvaardig zijn. Dat speelt uiteraard allemaal mee in m’n positief eindoordeel, maar toch is het vooral Taiga die me vandaag verbaasd heeft. Als je me in 2015 vroeg welke attractie er nog in Linnanmäki ontbrak, dan zou ik resoluut een knallende topachtbaan geantwoord hebben. Het feit dat die knaller er tegenwoordig ook effectief staat, is fantastisch.
Ik heb Linnanmäki jaren beschouwd als een niet al te boeiende plek, maar ondertussen moet het nog nauwelijks onderdoen voor die andere stadspretparken in Noord-Europa. Wanneer mag ik terug?
Glenneke
