Kapitein Zwartbaard, Rara de Ara en Harrie de Haak. Allemaal zijn het karakters uit het Arsenaal dat helaas vandaag (30 september) haar deuren voorgoed zal sluiten. Niet alleen is dit enorm jammer, want het Arsenaal was best een aardig dagje uit, ik kwam tot de conclusie dat velen om mij heen het helemaal niet kenden, laat staan hebben bezocht. Dus of je dit topic nu opende om herinneringen op te halen of benieuwd bent naar wat het Arsenaal eigenlijk was, bij deze een terugblik op dit ‘’maritiem attractie centrum’’!
Eerst een kort stukje geschiedenis. Het Arsenaal werd gebouwd in 1823 op de fundering van een nooit afgebouwd ziekenhuis voor de soldaten van Napoleon, en werd tot 1870 gebruikt om wapens in op te slaan. Eind jaren 70 van de vorige eeuw had het Ministerie van Defensie er geen doel meer voor, waarop het werd verkocht aan de gemeente van Vlissingen. Na verschillende ideeën om er een toeristentrekpleister van te maken, viel de keuze uiteindelijk op een casino, theater, appartementen, uitkijktoren en museum- attractie combinatie in het Arsenaal zelf, welke samen door het leven zouden gaan als het Arsenaal-complex. De uitkijktoren werd in 1992 geopend en de rest in 1993.
Wie de inkomhal van het Arsenaal-complex betrad kon linksaf naar het casino / arcade, rechtdoor voor het café en rechtsaf naar het Arsenaal. Dit laatste telt drie verdiepingen met op ieder een ‘’wereld’’ gecreëerd in het thema van de zee of scheepsvaart, uiteraard naar de trots van Vlissingen. Een 25 meter lange roltrap (de langste van Zeeland) bracht ons naar de bovenste verdieping waar het avontuur kon beginnen…
Hier stonden voornamelijk attributen uit de scheepvaart opgesteld als kleding en indrukwekkende modelschepen. Een wand met interactieve schermen leerde kinderen over de scheepsvaart en ook kon men zelf touwen maken. Een piraat aan een zipline vloog over onze hoofden en wie in de ruimtes aan de zijkant keek zag piraten opgesloten in een cel. In de beginjaren was centraal in deze ruimte een papegaaieneiland gecreëerd maar in 2014 zijn deze papegaaien, Joke en Jopie, verhuisd naar Zoo Veldhoven.
Achterin deze verdieping lag een theater waar in de beginjaren de Vlootshow werd gehouden. Een 26 meter lang waterbassin met waterorgel voerde een show op waarin 30 modelboten langs kwamen varen. In 2006 kwam hier A Pirate’s Adventure, waarin twee modelschepen tegen elkaar vochten. Ten slotte in 2014 is hier een nieuwe show gekomen met live acteurs. De tracks waarop de boten voortbewogen zijn behouden gebleven voor enkele props waaronder een haai waar de acteurs mee interacteerden.
Wie doorliep stond voor een trap omlaag. Rara de Ara waarschuwde voor wat ons te wachten stond: het Piratenhol, een soort walkthrough spookhuis. Animatronics waarvan de dansende skeletten de bekendste zijn en zelfs Pepper’s Ghost effecten werden ingezet om dit een ware attractie te maken. Tevens was er een gang met een draaiton waarin men ‘’zeeziek’’ werd.
Dit gedeelte is in 1996 gebouwd om het Arsenaal spannender te maken. Wellicht iets te spannend, want het Arsenaal kreeg klachten van ouders dat het Piratenhol te griezelig was. Enkele effecten of attributen, waaronder een gewonde jongeman die zijn shirt opende en zijn ingewanden liet zien, werden aangepast of verwijderd. Het Piratenhol verving een collectie scheepsattributen van de Koninklijke Schelde Groep. Achter de schermen waren nog altijd de muren te vinden met daarop de teksten gedrukt van deze tentoonstelling.
De hoofdattractie van Het Arsenaal was de Scheepssimulator, waarin sinds 2000 de film De Wraak van Kapitein Zwartbaard speelde. Deze was te vinden halverwege het Piratenhol. Voor een uitgebreide beschrijving van deze simulator, haar geschiedenis (oorspronkelijk was het de Titanic!) en unieke achter de schermen beelden raad ik aan de (Engelstalige) reportage op Dark Ride Database te lezen. Ook de geschiedenis van Het Arsenaal komt hier nog wat gedetailleerder aan bod.
https://darkridedatabase.com/behind-the-scenes-at-scheepssimulator/
Eenmaal het Piratenhol overleefd kwamen we bij de Kombuis, een rustpunt en restaurantje met enkele bezienswaardigheden rondom. Zo was er een softplay voor kinderen, een schiettent en een gang aangekleed als een schip met animatronics achter de ramen (oorspronkelijk was dit de wachtrij voor de Scheepssimulator). Ook was vanaf deze etage alvast een doorkijk gecreëerd naar het enorme haaienbassin op de verdieping hieronder.
De trap naar de begane grond bracht ons naar de Onderwaterwereld. Eerst passeerden we nog een jungle met een watertje waarboven een piraat aan een touw bungelde, op het nippertje ontsnapt aan een krokodil. Opnieuw zou Rara ons hier toespreken, hoewel in latere jaren deze animatronics buiten werking werden gesteld.
Diverse aquaria waren hier te bezichtigen maar de populairste was zonder twijfel het aanraakbassin met roggen. Op drukke dagen (in de gouden jaren bezochten zo’n 200.000 bezoekers het Arsenaal per jaar) was het hier dringen om een plek. Ook het indrukwekkende haaienbassin, met daarin allerlei haaien die voorkomen in de Noordzee en tot anderhalf meter lang konden worden, trok veel bekijks. Voor het enorme bassin was 120.000 liter water nodig, binnengehouden door ruiten van 16 centimeter dik. Gelukkig is voor alle zeebewoners al een nieuw thuis gevonden!
Achterin de Onderwaterwereld lag een nagebouwde onderzeeër met aquaria achter de ramen, welke de entree vormde tot visrestaurant ’t Vooronder. Helaas was dit gedeelte in de laatste jaren enkel nog geopend op afspraak. Tijd om terug naar de ingang te lopen.
In een aanbouw aldaar was de potvisexpositie gevestigd, met aan het plafond het gigantische skelet van één van de potvissen die in 1997 aanspoelde in Ameland. Uiteraard had het Arsenaal zich destijds direct aangemeld als geïnteresseerde om het enorme beest over te nemen. Een leuke anekdote is dat het door een meetfout zelfs te groot bleek voor het gebouw, waardoor de (namaak) staart bovenop het dakraam werd geplaatst.
Ten slotte konden we ook hier aanschuiven om plaats te nemen in een lift die ons 45 meter boven de grond bracht in het Kraaiennest. Vanuit deze observatietoren, die overigens gewoon zal worden behouden bij het hotel maar waarvan nog niet bekend is of deze exclusief voor hotelgasten te bezoeken zal zijn, heb je een prachtig uitzicht over de Westerschelde. Je kon hier zo lang blijven als je wilde maar weer beneden aangekomen zat de reis erop.
Het lot van Het Arsenaal doet me sterk denken aan dat van Ecodrome in Zwolle, dat was eveneens een museum- attractiecombinatie uit de jaren 90 dat inmiddels is opgedoekt, omdat er simpelweg nog maar weinig mensen op afkwamen. Hoewel er in Nederland nog genoeg andere dag-attracties van dit type bestaan (Corpus, Spoorwegmuseum), was Het Arsenaal verreweg mijn favoriet vanwege het thema. Er is toch iets aan de zee en piraten dat tot de verbeelding spreekt. Je moest het bij het Arsenaal dan ook niet zozeer hebben van historische accuraatheid, maar van de sfeer en de decors. Vooral het Piratenhol en de Scheepssimulator waren hierdoor de hoogtepunten van ieder bezoek. Nou ja, gelukkig hebben we de foto’s nog…
Tot zover mijn herinneringen aan Het Arsenaal. Ben je er wel eens geweest? Wat vond je ervan? Of heb je het nooit bezocht en vind je dat jammer? Laat het weten!
